مجتمع تجاری چیست؟

مجتمع تجاری یا به انگلیسی Commercial Complex، به مجموعه‌ای از ساختمان‌ها یا فضاهایی گفته می‌شود که برای ارائه خدمات تجاری، خرید، تفریح، و گاهی اداری طراحی و ساخته شده‌اند. این نوع مجتمع‌ها اغلب در مناطق شهری و پرتردد قرار دارند و با هدف برآورده کردن نیازهای مختلف مشتریان از نظر خرید، سرگرمی و خدمات رفاهی ایجاد می‌شوند.

مجتمع تجاری به ساختمان یا گروهی از ساختمان‌ها گفته می‌شود که ترکیبی از فعالیت‌ها و خدمات تجاری مانند ادارات، فروشگاه‌های خرده‌فروشی، رستوران‌ها و سایر مشاغل را شامل می‌شود. البته در برخی از کشورها و تعاریف مجتمع های تجاری می توانند از نظر اندازه و طراحی متفاوت باشند، از یک مرکز خرید کوچک تا یک مرکز خرید بزرگ یا پارک اداری. در کل مجتمع های تجاری بسیار بزرگتر از مراکز خرید هستند.

ویژگی‌های مجتمع تجاری (Commercial Complex):

1. تمرکز بر تجارت و خرید:
   • مجموعه‌ای از فروشگاه‌ها که کالاها و خدمات متنوعی مانند پوشاک، لوازم الکترونیکی، لوازم خانگی، و کالاهای لوکس را ارائه می‌دهند. تنوع کالاها در مجتمع های تجاری می تواند بسیار متفاوت باشد و تا حدودی نیز به مدیریت این مراکز مربوط باشد.
2. فضاهای چندمنظوره:
   • اغلب دارای بخش‌های تفریحی، اداری و گاهی مسکونی نیز هستند. مجتمع های تجاری معمولا ترکیبی از خدمات رفاهی و تفریحی، فضای بازی کودکان، رستوران ها و خدمات سرگرمی، فضا سبز، گالری های پوشاک و لوازم برقی و خدمات الکترونیکی را شامل می شود. همچنین مجتع های چند منظوره می توانند دفاتر نمایندگی شرکت ها و همچنین خدمات مختلف را داشته باشند. در این مجتمع ها دارای خدمات و فروشگاه های متنوعی هستند از جمله خدمات مدیریتی و اداری، طلافروشی و جواهر سازی، فروشگاه و بوتیک پوشاک، خیاطی و مزون، تولید پوشاک، آرایشگاه های مردانه و زنانه، خدمات املاک و دفاتر ملکی، دفاتر حقوقی و وکالت، خدمات فروش خودرو، لوازم برقی و کتاب فروشی، انواع کالاهای مصرفی و سوپرمارکت ها، و همچنین فروشگاه های میوه و تره بار، فروشگاه های انواع کالاهای بزرگ مانند لوازم برقی منزل و فرش، و سینماها و باشگاه های ورزشی.
3. دسترسی آسان:
   • معمولاً در مکان‌هایی با دسترسی مناسب به وسایل حمل‌ونقل عمومی یا در نزدیکی مراکز پرتردد شهری ساخته می‌شوند. مکانیابی مراکز خرید و مجتمع های تجاری موضوعی تخصصی است که معمولا براساس معیار های جغرافیایی در فناوری های تخصص سیستم های اطلاعات جغرافیای انجام می شود. مهمترین معیار ها اطلاعات جمعیتی هر شهر یا پراکندگی جمعیت و مساکن در سطح شهر است. (دانلود اطلاعات جمعیتی شهرستان های ایران در اکسل)
4. امکانات رفاهی:
   • شامل رستوران‌ها، کافی‌شاپ‌ها، پارکینگ، نمازخانه، و دیگر امکانات رفاهی برای بازدیدکنندگان است. همچنین دفاتر شرکت های بزرگ در این مجتمع های تجاری گاهی نمایندگی دارند. خدمات تفرینی و فروشگاه های خدماتی نیز در بسیاری از این مجتمع های تجاری فعال هستند. فضاهای بازی و نگهداری کودکان در مجتمع های تجاری می تواند به فروش بیشتر فروشگاه های داخل مجتمع کمک کند. نگهداری رایگان کودکان باعث می شود کودکان مانع خرید والدین نشوند و فروش افزایش یابد (مطالعه مقاله درک رفتار مشتریان در فروش).
5. طراحی مدرن:
   • مجتمع‌های تجاری معمولاً با طراحی معماری خاص و جذاب ساخته می‌شوند تا علاوه بر کاربردی بودن، ظاهری چشمگیر داشته باشند. معمولا مجتمع های تجاری بسیار معماری لوکس و جذابی دارند تا بتوانند متشریان بیشتری را جذب کنند که نهایتا بتواند به فروش بیشتر منجر شود.

مزایای مجتمع تجاری:

1. تنوع خدمات:
   • مشتریان می‌توانند در یک مکان به طیف گسترده‌ای از کالاها و خدمات دسترسی داشته باشند. در شرایط سنتی بریا خرید چند محصول باید چندین بار از وسایل نقلیه استفاده شود تا همه مایحتاج تهیه شود. در مجتمع های تجاری با یک بار توقف و در یک مکان همه نیاز ها و خرید ها میتواند انجام شود.
2. فضای اجتماعی:
   • فرصتی برای تعامل اجتماعی و گذراندن اوقات فراغت. جذب مشتریان برای تفریح می تواند به فروش بیشتر کمک کند. در این فروشگاه ها گاهی به مناسبت جشنواره ها تخفیف ها و آف های مناسبی ارائه می شود. پرسنل این مجتمع ها معمولا در بخش های نظافت ساختمان، نگهداری از فضا سبز، خدمات مدیریتی و بخش های تفریحی فعالیت می کنند تا فضای دوست داشتنی و دلپذیری در این مراکز برای بازدیدکنندگان ایجاد کنند. این موارد برخی از مهمترین وظایف پرسنل مجتمع های تجاری و اداری است که با توجه به ابعاد هر مجموعه بازرگاری و نوع مدیریت می تواند متفاوت باشد.
3. ایجاد فرصت‌های اقتصادی:
   • ایجاد شغل برای کارکنان فروشگاه‌ها، رستوران‌ها و خدمات جانبی. مجتمع های تجاری و مجموعه های چند منظوره می توانند بستری برای ایجاد شغل های مختلف باشند. ساخمان های بزرگ با سازه های نیرومند این مجتمع های تجاری می تواند فرصت های فرااونی برای توسعه انواع خدمات مانند باشگاه های ورزشی و فضاهای سبز دلپذیری را فراهم نماید.

انواع مجتمع‌های تجاری:

1. Shopping Mall (مرکز خرید):
   • مجموعه بزرگی از فروشگاه‌ها با تمرکز بر خرید و تفریح است.
2. Retail Complex (مجتمع خرده‌فروشی):
   • فضایی برای فروشگاه‌های کوچک‌تر یا فروش کالاهای خاص است.
3. Mixed-Use Complex (مجتمع چندمنظوره):
   • ترکیبی از فروشگاه‌ها، دفاتر اداری و گاهی آپارتمان‌های مسکونی است.
4. Lifestyle Center:
   • مجتمع‌هایی که علاوه بر خرید، تجربه‌ای خاص از زندگی و سرگرمی ارائه می‌دهند. مثلا در ایران مال علاوه بر خدمات تفریحی و سرگرمی و رستوران ها آبنمای موزیکال و سرگرمی های مختلف موجب جذب و نگهداری مشتریان می شود که به خرید بیشتر منجر می شود.
5. Strip Mall:
   • یک مجموعه از فروشگاه‌ها که معمولاً در یک ردیف و با دسترسی مستقیم به پارکینگ طراحی می‌شود.

تفاوت مجتمع تجاری با سایر انواع مراکز:

• مجتمع تجاری بیشتر بر تنوع خدمات و ارائه تجربه‌ای کامل‌تر از خرید و تفریح تمرکز دارد، در حالی که یک پاساژ ممکن است محدود به چند فروشگاه کوچک‌تر باشد و امکانات کمتری داشته باشد.
• مجتمع‌های تجاری مدرن، اغلب بخش‌هایی برای برگزاری رویدادهای فرهنگی یا حتی دفاتر کاری اشتراکی (Coworking Spaces) دارند.

نتیجه‌گیری:

مجتمع تجاری (Commercial Complex) ترکیبی از خرید، تفریح و خدمات رفاهی را در یک محیط واحد فراهم می‌کند و در اقتصاد شهری و زندگی روزمره افراد نقشی کلیدی دارد. این مجتمع ها هم به منافع خریداران و مردم فکر می کند و هم به نفع فروشگاه ها است. در این مجتمع ها مردم می توانند همه خدمات و نیازهای کالایی خود را در یک مکان دریافت کنند .